«ΤΑ ΝΕΑ» αποκαλύπτουν για πρώτη φορά ολοκληρωμένο το αντίγραφο, που παρουσιάζεται σήμερα σε τελετή στο Μουσείο Φρόιντ του Λονδίνου, και μιλούν με τον διευθυντή του Ινστιτούτου Ψηφιακής Αρχαιολογίας (IDA) Ρότζερ Μάικλ

Σμιλεμένος «με ακρίβεια χιλιοστού» σε αυθεντικό πεντελικό μάρμαρο από ένα πρωτοποριακό ρομπότ-γλύπτη, ο «κλώνος» της ξακουστής κεφαλής αλόγου από το τέθριππο της Σελήνης που κοσμούσε το ανατολικό αέτωμα του Παρθενώνα θα εκτίθεται, από σήμερα το απόγευμα, στη βρετανική πρωτεύουσα.

«ΤΑ ΝΕΑ» εξασφάλισαν αποκλειστική πρόσβαση στον χώρο της έκθεσης, στο Μουσείο Φρόιντ, στο Χάμπστεντ του Βορειοδυτικού Λονδίνου, και παρουσιάζουν για πρώτη φορά το αντίγραφο ολοκληρωμένο. Η δημιουργία του, όπως και όσων θα ακολουθήσουν, έχει στόχο να εντείνει την πίεση προς τους Βρετανούς ώστε να επιστρέψουν τα αριστουργήματα του Φειδία στην Ελλάδα.

«Οι κάτοικοι και οι επισκέπτες του Λονδίνου έχουν την ευκαιρία να θαυμάσουν το πρώτο και μοναδικό στον κόσμο υψηλής πιστότητας αντίγραφο ενός από τα Γλυπτά, στις φυσικές του διαστάσεις, το οποίο είναι σκαλισμένο σε πεντελικό μάρμαρο. Πρόκειται για μια ακριβέστατη αναπαραγωγή του πασίγνωστου αλόγου από το άρμα της Σελήνης» δηλώνει στα «ΝΕΑ» ο διευθυντής του Ινστιτούτου Ψηφιακής Αρχαιολογίας (IDA) Ρότζερ Μάικλ.

Το πρωτότυπο, που εκτίθεται υποφωτισμένο στο Βρετανικό Μουσείο, είναι ένα από τα πολλά τεχνουργήματα που υπέστησαν ανεπανόρθωτες ζημιές από τον ολέθριο «καθαρισμό» τους την περίοδο 1937-1938.

Τον περασμένο Μάρτιο, οι επιστήμονες του Ινστιτούτου, το οποίο αποτελεί σύμπραξη των πανεπιστημίων της Οξφόρδης και του Χάρβαρντ και του Μουσείου του Μέλλοντος στο Ντουμπάι, σκανάρισαν τα Γλυπτά που βρίσκονται στην Ντουβίν Γκάλερι του λονδρέζικου μουσείου, χρησιμοποιώντας κάμερες τρισδιάστατης απεικόνισης. Κατόπιν, το ρομπότ έπιασε δουλειά σε ειδικό εργαστήριο στη (φημισμένη και για το μάρμαρό της) Καρράρα της Τοσκάνης.

«Δημιουργήσαμε μια τρισδιάστατη απεικόνιση της κεφαλής με τη μέθοδο του 3D Machining. Επειτα, οι συνεργάτες μας στην Ιταλία έφτιαξαν, δοκιμαστικά, ένα αντίγραφο σε μάρμαρο Καρράρας. Το εγχείρημα στέφθηκε με πλήρη επιτυχία και έτσι προχωρήσαμε στην κατασκευή του αντιγράφου από αυθεντικό πεντελικό μάρμαρο που βρήκαμε στην Ελλάδα. Το λάξευμα ολοκληρώθηκε την περασμένη εβδομάδα και το αντικείμενο έφτασε στο μουσείο μόλις σήμερα (σ.σ.: χθες)» εξηγεί ο Μάικλ, ο οποίος είναι επιστημονικός εταίρος του Τρίνιτι Κόλετζ της Οξφόρδης.

Το επόμενο αντίγραφο

Χρειάστηκαν σχεδόν τέσσερις μήνες και περίπου 100.000 ευρώ για να «γεννηθεί» το «δίδυμο αδελφάκι» του αλόγου.

«Το ρομπότ σμίλεψε το μάρμαρο με τον ίδιο - θα τολμούσα να πω - τρόπο που το έκανε ο Φειδίας. Στο τέλος, βέβαια, το αντίγραφο πέρασε στα χέρια απίστευτα ταλαντούχων τεχνιτών οι οποίοι έβαλαν τις τελευταίες πινελιές που του έδωσαν ζωή και το έκαναν ίδιο κι απαράλλακτο με το αυθεντικό».

Επόμενος στόχος των ερευνητών του IDA είναι να «κλωνοποιήσουν» μια μετόπη από τη νότια πλευρά του Παρθενώνα που αναπαριστά την πάλη μεταξύ ενός Λαπίθη και ενός Κενταύρου.

«Η κατασκευή θα αρχίσει άμεσα. Στο μέλλον, εάν το Βρετανικό Μουσείο αλλάξει επιτέλους στάση, έχουμε όλη την καλή διάθεση να το προμηθεύσουμε με πολλά ακόμα αντίγραφα για να το βοηθήσουμε να εκπληρώσει την εκπαιδευτική του λειτουργία. Απώτερος στόχος είναι η αναπαραγωγή όλων των Γλυπτών που βρίσκονται στο Λονδίνο» τονίζει ο Μάικλ.

Τι θέλετε να πετύχετε; τον ρωτάω. «Μα, φυσικά, την οριστική επανένωση των πρωτοτύπων στην Αθήνα. Αυτά τα γλυπτά είναι απολύτως σημαντικά για την Ελλάδα, είναι η ψυχή του Παρθενώνα. Θα ήταν υπέροχο αν το Βρετανικό Μουσείο κρατούσε τα αντίγραφα».

Θα το δεχόταν άραγε; «Ολοι έχουν κάτι να κερδίσουν. Μπορούμε να του δώσουμε αντίγραφα των Γλυπτών όπως ήταν αρχικά. Από αρκετά αντικείμενα λείπουν δάχτυλα, μύτες και άλλα μέρη. Μπορούμε, επίσης, να δημιουργήσουμε έγχρωμα αντίγραφα των Γλυπτών, έτσι όπως τα έφτιαξε ο Φειδίας. Σήμερα, τα Μάρμαρα εκτίθενται με θλιβερό τρόπο, σαν τρόπαια σε τροπαιοθήκη. Πρέπει να γυρίσουν στην Ελλάδα».

Το αντίγραφο θα βρίσκεται «για αρκετές ημέρες» στο Μουσείο Φρόιντ - που αποτέλεσε την τελευταία κατοικία του πατέρα της ψυχανάλυσης, ο οποίος ήταν μανιώδης συλλέκτης ελληνικών αρχαιοτήτων - και αργότερα θα εκτεθεί σε άλλη τοποθεσία.